منطقه شوشا یکی از واحدهای ارضی جمهوری آذربایجان میباشد که  در سال ۱۹۳۰ تأسیس شده است. این واحد ارضی در سال ۱۹۶۳ منحل و به منطقه خان کندی (از سال ۱۹۷۸ منطقه عسگران) ادغام شده است. در سال ۱۹۶۵ دوباره بعنوان منطقه مستقلی در آمده است. در قفقاز صغیر و در رشته کوههای قره باغ واقع گردیده است. این منطقه با مرکزیت شهر شوشا دارای مساحت ۲۹۰ کیلومتر مربع و جمعیتی بالغ بر ۲۶۷۰۰ نفر میباشد. (بنا بر آمار اول ژانویه سال ۲۰۰۶)

توابع این منطقه عبارتند از شهر شوشا و قصبه ترش سو و روستاهای مالیبیگلی، یوخاری قوشچولار، خلفه لی، دکانلار، زمان پئیه سی، شوشولو، میرزالار، غیبعلی، لاچینلار، شیرلان، چای کند، پاشالار، ممیشلر، خانالی، امامقلی لار، جمیل لر، صفیخان لار، خانلیق پئیه، الله قلی لار، بویوک قلعه دره سی، کیچیک قلعه دره سی، گوی تالا، اون ورست، زاریسلی، نبی لر، ساری بابا، داش آلتی، نقی لر و خداوردیلر.

شوشا یک منطقه کوهستانی است. بلندترین نقطه آن کوه “بویوک کرس” است که ۲۷۲۵ متر ارتفاع  دارد. رسوبات مربوط به دوره های  ژوراسیک و کرتاسیه در منطقه رایج است. بسترهای انواع مصالح ساختمانی و آبهای معدنی (ترش سو، شیرلان) به وفور در این منطقه یافت میشود. آب و هوایی با گرمای معتدل با تابستان خشک و سرمای معتدل با زمستان خشک در اکثر نقاط شوشا حکمفرما است. دمای میانگین هوا در ماه ژانویه ۴ درجه سانتی گراد بالای صفر الی یک درجه زیر صفر و در ماه جولای ۱۶ الی ۱۹ درجه سانتی گراد بالا صفر میباشد. حد متوسط بارندگی در سال بین ۷۰۰ تا ۸۰۰ میلی متر متغیر است.  رودخانه  “قرقار” از اراضی شوشا جاری میشود. زمینهای کوهی-جنگلی قهوه یی رنگ و کوهی-جنگلی حنایی و کوهی-چمنی پهنه منطقه را پوشش میدهد. مراتع سرسبز کوهستانی سطح مناطق مرتفع شوشا را فرا گرفته است. بوته زارهای خشکرس و چمن زارها جایگزین جنگل های از بین رفته در کوهپایه ها و مناطق کم ارتفاع شده است. خرس، گرگ، روباه، خرگوش خاکستری، گوزن کوچک و غیره از حیوانات رایج در شوشا میباشد. پرندگانی چون کبک و کبوتر نیز در منطقه دیده میشود.

دامداری محور اصلی فعالیتهای اقتصادی در شوشا را تشکیل میدهد.

تعداد ۲۴ مدرسه متوسطه، ۵ مرکز آموزشی، یک مدرسه آموزش علوم پزشکی، ۸ هنرستان موسیقی و هنرهای زیبا برای کودکان، هنرکده فرهنگ و معارف، هنرستان موسیقی برای بزرگسالان، آموزشکده کشاورزی، خانه فرهنگ، سینما، ۵ موزه، نمایشگاه عکس، باشگاه، کتابخانه، بیمارسان مرکزی منطقه، دو بیمارستان روستایی، ۱۱ واحد بهیاری، مرکز بهداشت و اپیدمولوژی، آسایشگاه کودک، مرکز اورژانس، درمانگاه شهری و واحد دندانپزشکی در منطقه شوشا فعال میباشد.

وجود ۲۴۸ اثر تاریخی تحت حفاظت دولتی در اراضی شوشا ثبت شده است.

این منطقه  در تاریخ ۸ می سال ۱۹۹۲ بدست واحدهای نظامی ارمنی اشغال گردیده است.

 منبع: دایرة المعارف ملی آذربایجان، در ۲۵ جلد، جلد آذربایجان، باکو، سال ۲۰۰۷، ص ۸۷۲