1999 թ. մայիսի 12-ին Հայ-ադրբեջանական հակամարտության կողմերի միջև հրադադրի ռեժիմի կնքումից հինգ տարի է անցել:

Զինված հակամարտության մասնակիցները  համաձայնության են եկել՝ միջնորդների ակտիվ օգնության շնորհիվ՝ մինչև բազմակողմանի կարգավորման հասնելը, հրադադարի ռեժիմը շարունակելու մասին: Դա հնարավոր է ստեղել՝ հանրապետությունում իրավիճակի կայունացման, Ադրբեջանի կանոնավոր բանակի ստեղծման ոլորտում գործադրած շատ մեծ ջանքերի շնորհիվ: Հինգ տարվա ընթացքում հնարավոր է եղել տեղծել ու ամրապնդել երկրի Զինված ուժերը: Մեր Զինված ուժերը շատ ժամանակ ընդհանուր հրամանտարություն չունեցող, խառն ջոկատներից ու զինված խմբերից՝ այժմ վեր են ածվել՝ լավ կազմակերպված ու ժամանակակից տեխնիկայով հագեցված, ագրեսորներին դիմադրելու ընդունակ բանակի:  Այս բոլորի շնորհիվ մենք կարողացել ենք դադարեցնել ագրեսիան, վերջ է տրվել արյունահեղությանը, ավերումներին, մարդկային զոհերին ու դժբախտություններին:

Անցած հինգ տարվա ընթացքում Ադրբեջանի Հանարապետության անցած զարգացման ճանապարհը այդ որոշման ժամանակին ընդունելու և ճիշտ լինելու վառ ապացույցն է:

Հրադադարի ռեժիմի որոշման արդյունքում, մենք հնարավորություն ենք ընձեռնել՝  ամրապնդել մեր պետականությունը, ժողովրդավարական բարեփոխումներ, սեփականաշնորհում իրականացնել, անցնել շուկայական տնտեսությանը, ձևավորել Ադրբեջանական Հանրապետության անկախությունն ու ինքնիշխանությունն ապահովող մեծ կառույցներ: Հրադադարի ռեժիմի պայմաններում սկսել է  վերականգնվել երկրի ավերված տնտեսությունը: Սկսվել է՝ երկրի տնտեսական բարեփոխումների բարեհաջող անցկացման համար շատ կարևոր հանդիսացող արտասահմանյան կապիտալի ներհոսքը: Ադրբեջանը վերածվել է՝ աշխարհի ամենախոշոր արտասահմանյան ընկերությունների և լայն գործարար շրջանակների համար գրավիչ երկրի:

Ձեռք բերված կայունության պայմաններում՝ աշխարհի մի շարք առաջատար երկրների և Ադրբեջանի միջև փոխադարձ ռազմավարական ու համագործակցության հարաբերություններ են ստեղծվել, որոնք  հաջողությամբ զարգանում են: Նավթային և այլ պայմանգրերի ստորագրելը, Եվրոպա-Կովկաս-Ասիա միջանցքի ձևավորման վերաբերյալ միջազգային նախագծերի իրագործելը, Ադրբեջանի հազարավոր քաղաքացիներին ապահովել է աշխատատեղերով:

Դրա հետ մեկտեղ, Ադրբեջանը ողջ աշխարհին ցուցադրել է, որ նա վարում է՝ հայ-ադրբեջանական հակամարտության խաղաղ կարգավորմանը, տարածաշրջանի բոլոր երկրների հետ փոխադարձ օգտակար համագործակցությանն ուղղված քաղաքականություն:

Բոլոր նշվածները՝ հինգ տարի առաջ ձեռք բերված հրադադարի շնորհիվ ընձեռնված նվաճումների միայն կարճ մեկնբանությունն է: Եթե հրադադար ձեռք չբերվեր, այս ամենը հնարավոր չէր լինի:

Սակայն հրադադարը դեռ խաղաղություն չէ: Ադրբեջանի տարածքների 20 տոկոսից ավելը դեռ օկուպացման տակ գտնվելու, մոտ մեկ միլիոն մեր հայրենակիցիների փախստականի ու բռնի տեղահանվածի վիճակում մնալու պայմաններում, ոչ պատերազմը, ոչ էլ խաղաղ իրավիճակը չի կարող բավարարել մեզ: Դրա համար էլ մենք սրանից հետո էլ հնարավոր ամեն ինչ անելու ենք՝ հակամարտության խաղաղ ճանապարհով կարգավորման, օկուպացված տարածքների ազատման և մեր հայրենակիցների իրենց հարազատ վայրերը վերադառնալու համար:

Մինսկի խմբի շրջանակներում տարվող ինտենսիվ բանակցություների ընթացքում և Ադրբեջանի մասնակցած բոլոր միջազգային ժողովներում մեր ակտիվ դիրքորոշման շնորհիվ հնարավոր է դարձել հասնել մեր հիմնական նպատակին: Մեր  համառ ջանքերի շնորհիվ, այժմ համաշխարհային հանրությունը հայ-ադրբեջանական հակամարտության մասին գիտի ճշմարտությունը՝ այսինքն գիտի, որ Ադրբեջանը դարձել է զինված ագրեսիայի զոհը: Հայաստանի հետ հակամարտության սկզբից, Ադրբեջանի ընկած տեղեկատվական շրջափակումն արդեն ճեղքվել է և այժմ Հայաստանն այլևս չի տիրապետում՝ հակամարտության ընթացքի և նրա կարգավորման վերաբերյալ ջանքերը լուսաբանող միջազգային տեղեկատվական միջոցների նկատմամբ մենաշնորհին:

Մեծ ջանքերի շնորհիվ 1994 թ. Բուդապեշտի գագաթնաժողովում ընդունվեց հետևյալ որոշումը- ըստ որի՝  եթե պայմանավորվածություն ձեռք բերվի, ապա ԵԱՀԿ-ը պատրաստ կլինի՝ հայ-ադրբեջանական հակամարտության գոտում խաղաղության պահպանման ուղղությամբ բազմազգ գործոթություն սկսելու:

1996 թ. ԵԱՀԿ-ի Լիսաբոնյան գագաթնաժողովում մեր ջանքերի ու ԵԱՀԿ-ի  անդամ եղող 53 երկրների աջակցության շնորհիվ, որոշվեց երեք սկզբունք և դրանք հայ-ադրբեջանական հակամարտության արդարացի կարգավորման համար միջազգային իրավական բազա ստեղծեցին: Այդ սկզբունքներին աջակցեցին նաև Իսլամական Կոնֆերանս Կազմակերպության անդամ երկրները: Այս բոլորը նշանակում է, որ այժմ աշխարհի 108 երկրներն ամբողջությամբ աջակցում են  ԵԱՀԿ-ի Լիսաբոնյան գագաթնաժողովի որոշումներին: Այդ որոշումները ներառում են հակամարտության ներքոհիշյալ հիմունքներով կարգավորումը.

-Ադրբեջանի Հանրապետության և Հայաստանի Հանրապետության տարածքային ամբողջականությունը,

-Ադրբեջանի Հանրապետության կազմում Լեռնային Ղարաբաղին բարձր մակարդակով ինքնավարություն տրամադրելը,

-Լեռնային Ղարաբաղի ողջ ժողովրդին անվտանգության երաշխիքներ տալը:

Դժբախտաբար, Հայաստանի և հակամարտության շարունակման մեջ շահագրգռված ուժերի ապակառուցողական դիրքորոշումը առայժմ հնարավորություն չի տվել՝ հասնել հակամարտության կարգավորման: Սակայն մենք վստահ ենք, որ չնայած բոլոր արգելքներին,  կհասնենք խաղաղության և Հարավկովկասյան տարածաշրջանում ժողովուրդների  կայունության ու անվտանգության պայմաններում զարգացմանը:

Որպես Ադրբջանի նախագահ, ես այսօր հայտարարում եմ, որ  Ադրբեջանի Հանրապետությունը այսուհետև ևս՝ մինչև հայ-ադրբեջանական հակամարտության բազմակողմանի կարգավորման հասնելը, հավատարիմ կմնա հրադադարի պահպանման ռեժիմին:

«Ազերբայջան» պարբերական. 13-ը  մայիսի 1999 թ.