Ջաֆար Գիյասին և Իբրահիմ Բոզիելը իրենց ««Armenian acts of cultural terrorism» գրքում նշում են, որ Զ. Կորկոդյանի «Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը» գրքի (հրատ. 1932 թ.)  համաձայն, ХХ-րդ սկզբին  Հայաստանի տարածքում 2310  աշխարհագրական տեղանուններից 2000-ը ունեցել են թուրքական ծագում:

Հայկական ԽՍՀ-ում տեղանունների փոխարինումը սերտորեն կապված է ԽՍՀՄ-ում տեղի ունեցող ներքին քաղաքական գործընթացների հետ: 1924-ից մինչև 1930 թթ. փոխարինվել են շուրջ 80 տեղանուններ: Փոխարինումները հաստատվել են 1935 թ. հունվարի 3-ի փոխարինումների մասին պաշտոնական որոշմամբ: Հրամանագրում ասվում է, որ մի շարք տեղանունները արտացոլում են անցյալի  կրոնական, ֆեոդալա-սեփականատիրական մնացուկները, ինչպես նաև նրանց մեծամանությունը ունեցել են անկայուն ու քայքայիչ նշանակություն: Դրանից բացի, մի շարք տեղանուններ կրկնվել են երկու կամ ավելի տարածքներում, ինչը դժվարեցրել է փոստային և մյուս գերատեչությունների աշխատանքը: Փոխարինումների թվում զգալի աճ է դիտարկվել հետպատերազմյան տարիներին (1946-1950 թթ.), որի պատճառներից մեկը եղել է 1945 թ. նոյեմբերին ԽԱՀՄ-ում հայերի զանգվածային վերաբնակեցումը:  1946 թ. մինչև 1948 թ. Մերձավոր Արևելքից, Հյուսիսային և Հարավային Ամերիկայից  ու Արևմտյան Եվրոպայից ժամանել են շուրջ 90 000 հայեր:

Հայաստանում անվանումներին փոխարինմանն ազդող մյուս սոցիալ-քաղաքական գործընթացը եղել է այդ ժամանկաշրջանում ադրբեջանցիների արտագաղթը, որի մասին ասվում է՝ Հայաաստանի ԽՍՀ-ից կոլտնտեսականների ու մյուս ադրբեջանական բնակչության Ադրբեջանի ԽՍՀ-ի Քուռ-Արազի հարթավայրւմ վերաբնակեցման մասին   ԽՍՀՄ նախարարների խորհրդի 1948 թ. մարտի 10-ի թիվ 745 որոշման մեջ: Այդ պլանի համաձայն, շուրջ 100 000 մարդ պետք է «կամավոր» վերաբնակեցվեր: Վերաբնակեցման գործընթացը ներառում էր երեք փուլ. 1948 թ. 10 000 մարդ, 1949 թ. 40 000 և 1950 թ. 50 000 մարդ:

1967-1968 թթ. դիտարկվել է փոխարինված անվանումների թվի կտրուկ աճ, փոխվել են ավելի քան 50 տեղանուններ: 1980-ական թթ. վերջին Հայաստանի ԽՍՀ-ում առկա է եղել թուրքական տեղանուններով  152 գյուղ:

Ընդհանուր առմամբ 1924 թ. մինչև 1988 թ. փոխվել են ավելի քան 600 տեղանուններ: Վերջին փուլն է դարձել  հանրապետության տարածքում մնացած թուրքական տեղանունների փոխարինումը: Անշարժ գույգի կադաստրի պետական կոմիտեի  նախագահ Մանուկ Վարդանյանի խոսքով, 2006 թ. փոխվել են հանրապետության 57 բնակավայրերի անունները: 2007 թ. պլանավորվել է ևս 21 բնակավայրերի անունների փոխարինումը: Այդ գործընթացը երկար ժամանակ է զբաղեցրել, որովհետև խնդիրներ են առաջացել նոր անվանումների հետ կապված:

Տեքստը  http://dic.academic.ru կայքէջի նյութերի հիման վրա պատրաստել է Գյունդուզ Նասիբովը