Haçatur Abovyan, çağdaş Ermeni edebiyatının kurucusu, yazar ve eğitimci: “Bizim halk günlük konuşmasında Azerice çeşitli kelimelerinin yanı sıra bütün olarak cümleler de kullanıyor. (H.Abovyan, Toplu eserler, 5. cilt, İrevan, AN Arm yayınevi-1950, Ermenice)
Haçatur Abovyan: “halk…[Ermeni] pekçok Türkçe kelimeler öğrenmiş ve hala onları kullanmaktadır.” (H.Abovyan, Toplu eserler, 5. cilt, s.48, İrevan, AN Arm yayınevi-1950, Ermenice)
Haçatur Abovyan: “Lanet olsun şu Türkçeye, fakat Tanrı bu dili mübarek kıldı… biz tüm kutlama ve düğün törenlerinde şarkıları Türkçe söylüyoruz.” (H.Abovyan, «Ermenistan’ın yaraları», İrevan-1939, Ermenice).
Haçatur Abovyan: “Bizim dilımız en az %50 Türkçe kelimelerden oluşmaktadır…”. (H.Abovyan, «Ermenistan’ın yaraları», s.80-81, İrevan-1939, Ermenice).
Haçatur Abovyan: “…fonetiği, şiirselliği ve ses uyumu itibariyle ve dilbilgisi bakımından Tatarca [Azerbaycan Türkçesi] diğer diller arasında en iyisidir”. ((H.Abovyan, Toplu eserler, 5. cilt, s.174, İrevan, AN Arm yayınevi-1950, Ermenice).
Haçatur Abovyan: “Türkçe [Azerbaycan Türkçesi] bizim dilimizde öylesine kök salmış ki, bizde şarkılar, şiirlər, ata sözleri Türkçe [Azerbaycan Türkçesi] söylenir”. (H.Abovyan, «Ermenistan’ın yaraları», s.41-42, İrevan-1939, Ermenice)
Haçatur Abovyan: “Eski ve çağdaş dillerin [Ermenice] başlıca farkı konuşma tarzı ve söz dizimindedir. Bu bakımdan eski Ermenice (“grabar”) Avrupa dillerine, çağdaş Ermenice (“aşharabar”) ise Türkçeye [Azerbaycan Türkçesi] benziyor.” (H.Abovyan, Nahashavig, İrevan-1940, Ermenice).
Haçatur Abovyan: “Türkçe [Azerbaycan Türkçesi] bizde öylesine yaygınlık kazanmış ki, bayanlar ve çocuklar bile onu anlıyorlar. Bu yüzden halkın arasından çıkan yetenekli kişiler tarafından Tatarca [Azerbaycan Türkçesi] şiirlerin yazılması ve söylenmesi sıradan bir hal almıştır.” (H.Abovyan, Nahashavig, s.48, İrevan-1940, Ermenice).
Kaynak: Kamran İmanov, «Армянские ина(о)родные сказки», Bakü-2008 (Rusça), İsrafil Abbaslı «Азербайджанские истины в армянских источниках», Bakü-2008 (Rusça)