6. ve 7. yüzyıllarda Azerbaycan halkının oluşumunda yer almış Oğuz aşiretlerinden biri olan Karakoyunlular, bu devletin askeri ve siyasi yaşamında etkin yer aldılar. 1408 yazında Azerbaycan Karakoyunlular aşiret birliğinin başkanı Kara Yusuf, Timurlular ordusunu yenilgiye uğratarak Azerbaycan’dan kovdu. Bu kez Azerbaycan’da yönetimde tek başına söz sahibi olmak için Kara Yusuf ve Celayiriler Sultan Ahmet arasında savaş başladı. Kara Yusuf, 1410 yılının Ağustos ayında Tebriz yakınlarında Sultan Ahmet’i bozguna uğrattı ve kendisini idam ettirdi. Böylece Kura nehrinin güneyindeki Azerbaycan topraklarında yeni Azerbaycan devleti – Karakoyunlu Devleti (1410-1467) ortaya çıktı.
Karakoyunlu devletinin başkenti Tebriz kenti idi. Farklı dönemlerde Azerbaycan’ın güneyinin yanı sıra Gürcistan’ın bir parçası, Ermenistan, Kürdistan, Irak ve Batı İran Karakoyunlu devletinin sınırları içinde yer aldı. Azerbaycan Karakoyunlu devleti, 1467 yılının sonlarında yıkıldı ve Azerbaycan bölgesinde yeni siyasi oluşum -Uzun Hasan’ın Akkoyunlu devleti teşekkül etdi.
Kaynak: “Tarihi Azerbaycan Devletleri”, Bakü, 2012, s.112 (Azerice)
Akkoyunlular, 6. yüzyılın sonu, 7. yüzyılın başlarında Büyük Kafkas dağları ile Aras Nehri arasında bulunan bölgede yaşıyorlardı. Daha sonralar bu aşiretlerin bir kısmı Küçük Asya’nın doğusuna (Doğu Anadolu’ya), Diyarbakır ve Irak’a da yerleşti.
1453 yılında cesur komutan ve bilge bir devlet adamı olan Uzun Hasan’ın iktidara gelmesi üzerine başkenti Diyarbakır olan Akkoyunlu aşiret birliği, daha da güç kazandı. 1467 yılında Uzun Hasan, Karakoyunlu devletinin egemenliğine son verdi. 1468 yılında Karakoyunlu Devleti’nin topraklarını ele geçirdi ve başkenti Diyarbakır’dan Tebriz’e taşıdı. Uzun Hasan, kısa sure zarfında kazandığı parlak zaferler sonucunda Kura nehrinin güneyindeki Azerbaycan toprakları ve Diyarbakır’ın yanı sıra Batı Azerbaycan, Kürdistan, Tiflis de dahil olmak üzere Gürcistan’ın bir kısmı, İran’ın büyük bir bölümü ve Irak’ı da Akkoyunlu devletine (1468-1501) bağladı.
Uzun Hasan, Horasan’dan Akdeniz kıyısında bulunan Karaman Beyliği’ne kadar geniş bir bölgeyi kapsayan büyük bir imparatorluk kurdu.Uzun Hasan’ın iktidarı sırasında Akkoyunlu devleti, Yakın ve Orta Doğu’nun en güçlü devletlerinden birine dönüştü. Uzun Hasan’ın ölümünden sonra Akkoyunlu devleti taht kavgaları yüzünden yavaş yavaş yıkıma uğradı. 1499 yılında Akkoyunlu devleti ikiye bölündü, 1501 yılında Uzun Hasan’ın torunu İsmail’in kurduğu Safevi-Kızılbaş devleti tarihte onun yerini aldı.
Kaynak: “Tarihi Azerbaycan Devletleri”, Bakü, 2012, s.113 (Azerice)