…Rusya, 1826 yılında Kafkasya’yı ilhak etmeye başladı. Dönemin Rus belgelerine göre, Karabağ’da 90 bin kişi ikamet ediyordu. Orada büyük bir şehir, 600 köy bulunuyordu ve bunlardan sadece 150’sinde Ermeniler yaşıyorlardı. 19.yüzyılın sonlarında yerli sakinlerin oradan zorla göç ettirilmesinin ardından Ermeniler aynı bölgenin başlıca sakinleri oldular. 1828 ve 1830 yılları arasında Ruslar aynı bölgeye 130 binden fazla Ermeni’yi iskan ettirerek yerli insanların ev ve topraklarını onlara dağıttılar. Bunu yapmalarında başlıca neden onlar Ermenilerin Rusya İmparatorluğunu destekleyeceklerini biliyorlardı.
1907 ve 1912 yılları arasında Ruslar, İran ve Osmanlı İmparatorluğu’nun diğer bölgelerinden 500 bini aşkın Ermeni’ye yardım ederek, nüfusun büyük çoğunluğunu Müslüman Azerilerin oluştururduğu Kars, Irevan ve Yelizavetpol topraklarına göç etmelerini sağladılar. Bu plan, bölgede etnik gerginliği tırmandırmak ve böylece Rusya’nın bölge üzerindeki egemenliğini pekiştirmek ve genişletmek amacıyla bile bile yapıldı. Başka bir deyimle, Ruslar kendi jeopolitik çıkarları uğruna Kafkasya’nın demografik yapısını değiştirdiler…
Samuel A.Weems, “Ermenistan: Terörist ‘Hıristiyan’ Ülkenin Sırları”, (St.Johns Press, 2002) kitabından alıntı