6.yüzyılın başlarında Sasaniler tarafından Alban Arsaklar sülalesinin varlığına son verilmesi eski Şirvan topraklarında, Şabrançay ve Gilgilçay nehirleri arasındaki bölgede “Şirvanşah” unvanı verilmiş hakemlerce yönetilen yeni bir kurumun teşekkülüne zemin sağlar. Bunun kuzey sınırını Derbent oluştururdu. Tarihi kaynaklara göre, söz konusu devletin kurulmasında Sasani hükümdarı 1.Erdeşir (224-241) ve bazı varsayımlara göre 1.Hüsrev Enuşirevan’ın (531-579) ismi geçer. Tarihi belgelerde ilk Şirvenşahların isimleri ile herhangi bilgi bulunmamaktadır. Bu arada tarih boyunca Şirvanşahların bağımsızlık savaşı verdiğini ve genelde ülkeyi bağımsız olarak yönettiklerini belirtmek gerekir. Fakat Şirvan, işgalcilerin hakimiyeti altına girdiğinde Şirvanşahlar vassal kısmında yeminle bağlı oldukları süzerenlere vergi öderler.

Arapların döneminde (10.yüzyıl ve sonraları) Şirvan, kuzeyde Kafkasya dağlarının güneydoğu etekleri, güneybatıda Arran ve Muğan ile sınırını oluşturan Kura nehri, kuzeybatıda Kanıh (Alazan) nehri, doğuda Hazar Denizi ile çevriliydi. Şirvanşahlar devleti, on yüzyıl boyunca kahramanca bağımsızlık savaş vermesine rağmen 1538 yılından sonra fiilen sona ermiş ve tarih sahnesine çıkan güçlü Azerbaycan Safeviler devletinin  askeri birliklerinin sadırılarının ardından çökmüştür. Şirvan devletinin başkenti Şamahı şehri olmuştur. 12.yüzyıl itibariyle Bakü şehri bir merkez haline gelmiş ve 15.yüzyılda başkent buraya taşınmıştır.

Kaynak: “Tarihi Azerbaycan Devletleri”, Bakü, 2012, s. 72, (Azerice)