ხალხურ ზეპირსიტყვიერ და წერილობით ლიტერატურაშიც ცნობილი ბაიათის ოსტატის სარი აშუღის ცხოვრების წლები,მის სიცოცხლეშივე ლეგენდად იყო ქცეული,მისმა სახელმა და ხელოვნებამ საუკუნეებს გაუძლო და დღემდე მოაღწია. 1927 წელს არქეოლოგებმა სარი აშუღის სამარხის,რომელიც გულაბირდის სასაფლაოზე მდებარეობს კვლევები განახორციელეს და იმ დასკვნამდე მივიდნენ,რომ სამარხი XVII საუკუნეს განეკუთვნება.
ორუჯმამედის ტომი,რომელსაც სარი აშუღი განეკუთვნებოდა სოფელ გულაბირდში მცხოვრები დიდი გვარი ყოფილა, წარმოშობით ყარაბაღიდან ყოფილან.ამბობენ სარი აშუღი ორუჯმამედის ნათესავი ყოფილა და თანაც სოფელ გულაბირდში ერთსა და იმავე დროს გადასახლებულან.
ლიტერატურათმცოდნეებმა სარი აშუღი არა მარტო აზერბაიჯანელების ,არამედ მთელი თურქული სამყაროს ბაიათის ოსტატად აღიარეს.
1989 წელს სოფელ გულაბირდში XVII საუკუნის ბაიათის ოსტატის სარი აშუღის მუზეუმი იქნა გახსნილი. მუზეუმს სარი აშუღის 150 ნივთი აჩუქეს. მუზეუმის საზემიმო გახსნას აზერბაიჯანის მწერალთა კავშირისა და რაიონის საზოგადოების წარმომადგენლები ესწრებოდნენ.მუზეუმი ლამაზად არის გაფორმებული და სარიაშუღის ხსოვნისადმი მიძღვნილი ძეგლია აღმართული.
სომეხთა შეიარაღებული ძალების მიერ ლაჩინის რაიონის ოკუპაციის შემდეგ მუზეუმის ბინა და 200– მდე ექსპონატი განადგურებული იქნა . მუზეუმის დირექტორია პამიზ განიმათოღლი.
დღესდღეობით მუზეუმი აბშერონის რაიონის დაბა ფირაქუშქულში არის გადატანილი:
მოამზადა
ვუგარ თოფიგლი
სიტყვის თავისუფლების დაცვის ფონდის დირექტორი
1918 წლის 23 თებერვალს სამხრეთ კავკასიის პირველი მთავრობა -ამიერკავკასიის სეიმი შეიქმნა. მაგრამ სეიმის შემადგენლობაში შესულ აზერბაიჯანელ, სომეხ და ქართველ ფრაქციების შორის შიდა და გარე პოლიტიკის ძირითად საკითხებთან დაკავშირებით სერიოზული აზრთა სხვაობის არსებობა გამოაშკარავდა.
