ლამაზი ქვის მოზაიკით მორთული ქელბეჯერის რაიონის ისტორიულ–მხარეთმცოდნეობის მუზეუმი გახსნილი იქნა 1979 წელს ,რომელიც მოლლა ვალი ვიდადის ქუჩაზე მდებარეობდა. მუზეუმის ბინა მოიცავდა 900 კვ.მ. ფართს, რომელიც ერთი დერეფნის, 3 კაბინეტისა და 9 საგამოფენო დარბაზისაგან შესდგებოდა. მუზეუმს 30 ათასზე მეტი ექსპონატი ჰქონდა ,რომლებიც აგრეთვე მუზეუმში ინახებოდა.
ყარაბაღის მუზეუმები
სომხეთის შეიარაღებული ძალების მიერ ოკუპირებულ აზერბაიჯანის ტერიტორიებზე და კონფლიქტის ზონაში ჩვენი ქვეყნის მატერიალურ–კულტურული მემკვიდრეობის ამსახველი 31 მუზეუმი არსებობდა .დღეს–დღეობით 103 ათას ექსპონატიანი ფონდი იმ ტერიტორიებზეა განლაგებული, რომლებსაც სომხეთის შეიარაღებული ძალები აკონტროლებს .
ჩვენი მიზანია ყარაბაღის მატერიალურ–კულტურული მემკვიდრეობისა და დანაკარგების შესახებ ახალგაზრდა თაობასა და საერთაშორისო ორგანიზაციებს სწორუპოვარი ინფორმაცია მივაწოდოთ .აღნიშნული იდეა სიტყვის თავისუფლების დამცველი ფონდისა და აზერბაიჯანის რესპუბლიკის პრეზიდენტთან არსებული არა სამთავრობო ორგანიზაციების მხარდამჭერი საბჭოს ფინანსური დახმარებით იქნა განხორციელებული .
ხალხურ ზეპირსიტყვიერ და წერილობით ლიტერატურაშიც ცნობილი ბაიათის ოსტატის სარი აშუღის ცხოვრების წლები,მის სიცოცხლეშივე ლეგენდად იყო ქცეული,მისმა სახელმა და ხელოვნებამ საუკუნეებს გაუძლო და დღემდე მოაღწია. 1927 წელს არქეოლოგებმა სარი აშუღის სამარხის,რომელიც გულაბირდის სასაფლაოზე მდებარეობს კვლევები განახორციელეს და იმ დასკვნამდე მივიდნენ,რომ სამარხი XVII საუკუნეს განეკუთვნება.
1918 წლის 23 თებერვალს სამხრეთ კავკასიის პირველი მთავრობა -ამიერკავკასიის სეიმი შეიქმნა. მაგრამ სეიმის შემადგენლობაში შესულ აზერბაიჯანელ, სომეხ და ქართველ ფრაქციების შორის შიდა და გარე პოლიტიკის ძირითად საკითხებთან დაკავშირებით სერიოზული აზრთა სხვაობის არსებობა გამოაშკარავდა.
ლამაზი ქვის მოზაიკით მორთული ქელბეჯერის რაიონის ისტორიულ–მხარეთმცოდნეობის მუზეუმი გახსნილი იქნა 1979 წელს ,რომელიც მოლლა ვალი ვიდადის ქუჩაზე მდებარეობდა. მუზეუმის ბინა მოიცავდა 900 კვ.მ. ფართს, რომელიც ერთი დერეფნის, 3 კაბინეტისა და 9 საგამოფენო დარბაზისაგან შესდგებოდა. მუზეუმს 30 ათასზე მეტი ექსპონატი ჰქონდა ,რომლებიც აგრეთვე მუზეუმში ინახებოდა.
1993 წლიდან „მთიანი ყარაბაღის დეფაქტო რესპუბლიკის„ საგარეო საქმეთა მინისტრის მრჩეველი არსენ მალიქ–შახნაზაროვის „მთიანი ყარაბაღის ფაქტები სიცრუის წინააღმდეგ„ (Нагорный Карабах: факты против лжи) სახელწოდების წიგნი 2009 წელს ,3000 ტირაჟით მოსკოვის ერთ–ერთ გამომცემლობა “Volşebnıy Fonar” –ში გამოიცა .
