დღეს დღეობით სომხეთის რესპუბლიკად წოდებული  დასავლეთ აზერბაიჯანის ტერიტორიაზე მდებარე აზერბაიჯანული სოფლების და რაიონების  სახელწოდებების  სომხური სახელებით შეცვლისა   (231 სოფელი და რაიონი) და აზერბაიჯანული მოსახლეობის  წინააღმდეგ  სხვადასვხა დემოგრაფიული  ზეწოლის პროცესი სომხეთის რესპუბლიკის შექმნის დღიდან  (1920-30-იანი წლებიდან) დაიწყო და 1988 წელს კულმინაციას მიაღწია.

ახლანდელი სომხეთის ტერიტორიაზე მცხოვრები აზერბაიჯანელების დეპარტაციის თარიღი 1820-1988 წლებს მოიცავს .

აზერბაიჯანელების სომხეთიდან დეპარტაცია  ეთნიკური დანაშაულია. ეს დეპარტაცია   განსაკუთრებული სისასტიკით სახელმწიფო  ორგანოების მიერ იქნა განხორციელებული.

XX საუკუნის დასაწყისში  ეროვნულ ნიადაგზე–  სომხებისა და აზერბაიჯანელების კონფლიქტისა და  სომეხი  ნაციონალისტების მიერ  წარმოებული ეთნიკური წმენდის შედეგად  დღევანდელი სომხეთის  ტერიტორიიდან  აზერბაიჯანელი მოსახლეობის  მნიშვნელოვანი ნაწილი  გამოდევნილი იქნა.სომეხთა შეიარაღებულმა ძალებმა ანდრონიკის ხელმძღვანელობით  , 1918 წლის  შუა ხანებში   ზანგაზურში  მუსლიმანებით დასახლებული  საცხოვრებელი პუნქტების განადგურებასა  და  რეგიონის ეთნიკური თვალსაზრისით განწმენდაში დიდი როლი ითამაშეს.  დიდი ბრიტანეთის ხელმძღვანელობამ , რომელსაც  საკუთარი პოლიტიკური ინტერესები  ჰქონდა ,  ანდრონიკს საშუალება არ მისცეს,რომ თავისი ინტერესები ყაბარაღშიც  განეხორციელებინა.ანდრონიკს თან ახლდა  აღმოსავლეთ ანატალიიდან ,ძირითადად კი  მუშსა და ბიტლისიდან  30 ათასი ლტოლვილი სომეხი.