4 ივლისს დაახლოებით 20:40 სასომხეთის სამხედრო ძალებმა ცეცხლის ალში გახვიეს აზერბაიჯანში, ალხანლი ფიზულინის რაიონში მდებარე სოფელი 82 მმ და 120 მმ ნაღმსატყორცნიდან, ასევე დაზგური ყუმბარმტყორცნი.
აზერბაიჯანის პრეზიდენტმა ილჰამ ალიევმა უშიშროების საბჭოს სხდომაზე მთიანი ყარაბაღის ზონაში არსებულ ვითარებაზე განცხადება გააკეთა. “სომხეთმა აზერბაიჯანის წინააღმდეგ მორიგი შეიარაღებული პროვოკაცია განახორციელა”, – განაცხადა ალიევმა. მისი თქმით, აზერბაიჯანმა “მტერს თავისი ადგილი მიუჩინა და ღირსეულად უპასუხა”.
ხუთ წელზე მეტია,რაც აზერბაიჯანის რესპუბლიკა სომხეთის მიერ განხორციელებული აგრესიის შედეგადაა დაზარალებული და რადგანაც აღნიშნული აგრესია დღითიდღე ფართოვდება ჩვენი ასობით სოფელი და საცხოვრებელი პუნქტი მტრის მხრიდან ოკუპირებული , დამწვარი და განადგურებულია .სასტიკი ომის შედეგად ათასობით ადამიანი დაიღუპა და უგზო–უკვლოდ დაიკარგა. სომხეთის მიერ აზერბაიჯანის წინააღმდეგ წარმოებულ ბრძოლაში ასი ათასობით მოქალაქე უსახლკაროდ დარჩა და აყრილი იქნა მამა–პაპეული კერებიდან.
1999 წლის 12 მაისს სომხეთ–აზერბაიჯანის კონფლიქტის ცეცხლის შეწყვეტის შესახებ შეთანხმების მიღების დღიდან ხუთი წელი გავიდა.
აზერბაიჯანის რესპუბლიკა,– მიუხედავად იმისა,რომ იძულებით იქნა ომში ჩათრეული და მისი ტერიტორიის ოც პროცენტზე მეტის ოკუპირებულ იქნა და ერთ მილიონზე მეტი აზერბაიჯანელი მშობლიური მიწებიდან განიდევნა და ლტოლვილად იქცა ,– სომხეთ–აზერბაიჯანის კონფლიქტის მშვიდობიანი პოლიტიკური გზით მოგვარების მომხრეა.
ამერიკის შეერთებული შტატების სახელმწიფო მდივანო პატივემულო ბატონო პაუელ!
პატივცემულო მინსკის კონფერენციის თანათავჯდომარეებო!
პატივცემულო შეხვედრის მონაწილეებო!
პატივცემულო მასობრივი ინფორმაციის წარმომადგენლებო!
ბატონებო და ქალბატონებო!
ამერიკის შეერთებულ შტატებში ჩემი მოწვევისათვის, , ბატონო სახელმწიფო მდივანო, უპირველესყოვლისა მინდა მადლობა მოგახსენოთ. სტუმართმოყვარეობისა და ჩვენი საქმისათვის შექმნილი მშვენიერი პირობებისათვის ,მინდა მადლობა მოვახსენო ამერიკის შეერთებული შტატების მთავრობას, ქალაქ კი უესტის სამთავრობო ორგანოებს და ამ შეხვედრის ყველა ორგანიზატორს.
1918 წლის 23 თებერვალს სამხრეთ კავკასიის პირველი მთავრობა -ამიერკავკასიის სეიმი შეიქმნა. მაგრამ სეიმის შემადგენლობაში შესულ აზერბაიჯანელ, სომეხ და ქართველ ფრაქციების შორის შიდა და გარე პოლიტიკის ძირითად საკითხებთან დაკავშირებით სერიოზული აზრთა სხვაობის არსებობა გამოაშკარავდა.
ლამაზი ქვის მოზაიკით მორთული ქელბეჯერის რაიონის ისტორიულ–მხარეთმცოდნეობის მუზეუმი გახსნილი იქნა 1979 წელს ,რომელიც მოლლა ვალი ვიდადის ქუჩაზე მდებარეობდა. მუზეუმის ბინა მოიცავდა 900 კვ.მ. ფართს, რომელიც ერთი დერეფნის, 3 კაბინეტისა და 9 საგამოფენო დარბაზისაგან შესდგებოდა. მუზეუმს 30 ათასზე მეტი ექსპონატი ჰქონდა ,რომლებიც აგრეთვე მუზეუმში ინახებოდა.
1993 წლიდან „მთიანი ყარაბაღის დეფაქტო რესპუბლიკის„ საგარეო საქმეთა მინისტრის მრჩეველი არსენ მალიქ–შახნაზაროვის „მთიანი ყარაბაღის ფაქტები სიცრუის წინააღმდეგ„ (Нагорный Карабах: факты против лжи) სახელწოდების წიგნი 2009 წელს ,3000 ტირაჟით მოსკოვის ერთ–ერთ გამომცემლობა “Volşebnıy Fonar” –ში გამოიცა .
