HƏVƏNGDƏSTƏ

hƏVƏNGDƏSTƏ

Tomas de Vaal: “Ermənistan SSR məhz ermənilərin yeni vətəni olması üçün yaradılmışdı ”

Tomas de Vaal

19-cu əsrdə metropoliya burada yaşamaq üçün Türkiyə və İrandan minlərlə ailə köçürdükdən sonra İrəvan get-gedə erməni şəhəri oldu. Bunula belə, hələ 1870-ci illərdə burada cəmi 12 min nəfər yaşayırdı, başqa sözlə, hətta Şuşadan da kiçik idi. Və erməni qaçqınlar Bakıda iş axtarmağa üstünlük verirdilər. (Lourie, Yerevan’s Phenomenon, p. 177-178).

Retrospektiva. Ermənilər Qarabağa necə gəldi?

XIX əsrin əvvəllərindən etibarən, Rusiyanın Zaqafqaziyanı işğal etdiyi vaxtdan indiki Ermənistan ərazisində min illər boyu yaşamış türk boylarının qanlı-qadalı günləri başlamışdır. İki əsrlik imperiya siyasətinin nəticəsi olaraq türklərə qarşı dəfələrlə soyqrım həyata keçirilmiş, deportasiyalar nəticəsində onlar həmin ərazilərdən türk-azərlərini sonuncu nəfərinədək qovmuşlar.

Samuel Vims: “Ruslar öz geopolitik maraqları naminə Qafqazda demoqrafik dəyişikliklər etmişdilər”

… Rusiya Qafqazı 1826-cı ildə özünə birləşdirməyə başlayıb. O dövrün rus sənədlərinə görə Qarabağda 90 min nəfər yaşayırdı. Orada bir böyük şəhər, 600 kənd vardı və onlardan yalnız 150-də ermənilər məskunlaşmışdılar.  On doqquzuncu əsrin sonlarında isə yerli sakinlərin oradan zorla köçürülməsindən sonra ermənilər həmin ərazinin əsas sakinləri oldular.