1917-ci ildən sonra ermənilər daha güclü silahlanmağa başladılar. Öz milli ideyalarını həyata keçirmək və Azərbaycanlıların maddi rifahını tamamilə dağıtmaq üçün Daşnaksütyun partiyası Azərbaycanlılar arasında toqquşmalar törədirdilər.
XX əsrin 80-ci illərinin sonlarında SSRİ-nin dərin iqtisadi, siyasi və ideoloji böhrana düçar olmasından və sovet dövlətinin başçısı M.S. Qorbaçovun volyuntarist və ayrı-seçkilik siyasətindən istifadə edən Ermənistan SSR rəhbərliyi və erməni millətçiləri Azərbaycan SSR-yə qarşı ərazi iddiaları irəli sürmüş, tarixi Azərbaycan ərazisi olan Dağlıq Qarabağı ələ keçirmək məqsədilə sovet konstitusiyasına və qanunlarına zidd addımlar atmış, nəticədə SSRİ məkanında ilk ərazi münaqişəsi yaranmışdı.
Azərbaycan ərazisində xanlıqların yarandığı zaman yalnız Qarabağ xanlığında inzibati mərkəz kimi xüsusi olaraq şəhər inşa edildi.
Müəllif burada bilərəkdən “Dağlıq Qarabağ münaqişəsi” terminindən istifadə etmir, çünki iki dövlət arasında qarşıdurmanın məzmunu Azərbaycanın Qarabağ separatçıları ilə mübarizəsindən daha genişdir və tarixən dərindir.
Tarixən Azərbaycan torpaqlarına göz dikən ermənilərin doğma yurdumuza növbəti təcavüzündən bu gün 27 il ötür. 1988-ci il fevralın 22-dən – Əli Hacıyevin və Bəxtiyar Quliyevin Əsgəranda şəhid olduqları gündən hələ də bitməyən ədalətsiz savaş başladı. Bu məkrli ssenarini isə düşmən çoxdan həyata keçirməyə çalışırdı…
Hələ erkən orta əsrlərdə dövlətçiliklərini itirmiş ermənlər özlərinə yeni dövlət yaratmağa cəhd göstərsələr də buna nail ola bilmirdilər. Rusiya tərəfindən Cənubi Qafqaza kütləvi şəkildə köçürülmüş ermənilər Yuxarı Qarabağ ərazisində alban əsilli xristian əhalinin tarix və mədəniyyətinə yiyələnməyi münasib hesab edərək burada erməni dövlətçiliyinin bünövrəsini qoymağı planlaşdırdılar.
1918-ci il fevralın 23-də Cənubi Qafqazın ali hakimiyyət orqanı- Zaqafqaziya Seymi yaradıldı. Lakin Seymin tərkibinə daxil olan Azərbaycan, gürcü və erməni fraksiyaları arasında daxili və xarici siyasətin əsas məsələlərinə münasibətdə ciddi fikir ixtilaflarının olduğu aşkara çıxdı.
– Fazilə xanım, əvvəlcə çəng barədə danışaq.
– Çəng Azərbaycanın ən qədim musiqi alətlərindən biridir, bəlkə də 1000 ildən çox yaşı var. Və çəng çağdaş arfanın sələfi hesab olunur. Nizami, Füzuli, Məhsəti Gəncəvinin dövründə də bu alət çox geniş yayılıb, sevilib. Hətta Nizami Gəncəvi “Yeddi gözəl” poemasında çəngə xüsusi yer ayırıb.
Kərkicahan qəsəbəsində yerləşirdi. Sahəsi 1050 kv. metr olan, muzeyin binası Məhəmmədhəsən xanın mülkü olmuşdur.
Gözəl Jurnalistimiz Məmməd Nazimoğlu günlərin bir günü çayxanada əyləşib dostları ilə dərdləşirmiş. Bu zaman qonşu masadan bığ yeri təzəcə tərləmiş bir cavan həmsöhbətlərinə müraciətlə üçüncü romanı üzərində işləməyə başladığını söyləyir. Rəhmətlik bu “bəyanat”ı eşidib çox təəccüblənmişdi…
Fevralın 24-də Bakı Kitab Mərkəzində yazıçı-publisist, Əməkdar jurnalist Fazil Güneyin “Qara qan” tarixi roman-trilogiyasının təqdimatı keçirilib.
