19-cu əsrdə metropoliya burada yaşamaq üçün Türkiyə və İrandan minlərlə ailə köçürdükdən sonra İrəvan get-gedə erməni şəhəri oldu. Bunula belə, hələ 1870-ci illərdə burada cəmi 12 min nəfər yaşayırdı, başqa sözlə, hətta Şuşadan da kiçik idi. Və erməni qaçqınlar Bakıda iş axtarmağa üstünlük verirdilər. (Lourie, Yerevan’s Phenomenon, p. 177-178).

Ermənilərin Qarabağa köçürülməsini sübut edən tarixi mənbələrdən biri “Marağa – 150” abidəsidir. Tərtər rayonunun Şıxarx qəsəbəsindəki “Marağa – 150” abidəsi 1978-ci ildə ermənilərin özləri tərəfindən İran Marağasından Qarabağa köçürülmələrinin 150 illiyi ilə əlaqədar inşa edilib.

Ermənistanın hərbi təcavüzü və davakar separatizm nəticəsində yaranmış Dağlıq Qarabağ mü­na­qi­şə­sinin kökləri çar Rusiyasının müstəmləkə siyasətinə gedib çıxır.

Moskvadakı Azərbaycan İcması Evində ermənilərin Qafqaza köçürülməsinə dair sənədli filmlərin nümayişi keçirilib.

APA-nın Moskva müxbirinin verdiyi məlumata görə, Ümumrusiya Azərbaycan Konqresinin təşkilatçılığı ilə keçirilən tədbirdə “Ermənilərin Qafqaza köçürülməsinin xronikası”, “Xristianlığı ilk qəbul edən ölkələrin izi ilə”, “İrəvanda azərbaycanlılığın izi ilə” sənədli filmləri nümayiş olunub.

Bu gün 1905.az saytının təşkilatçılığı ilə Heydər Əliyev İrsinin Araşdırılması Mərkəzində “Ermənilər Cənubi Qafqazda” adlı kitabın təqdimatı olub.

APA-nın məlumatına görə, kitabın müəllifi Aqil Şahmuradov bildirib ki, beynəlxalq ictimaiyyətin diqqətini çəkmək üçün kitab 3 dilə tərcümə olunub.