Avropa Şurası Parlament Assambleyasının
Sədarət Komitəsi və Büro üzvlərinə
Surəti:
AŞPA prezidenti xanım Ann Brössora,
AŞPA-nın Baş Katibi cənab Voysix Saviçkiyə,
Avropa Şurasının Baş Katibi cənab Tyorbörn Yaqlanda
Bakı, 20 iyun 2014-cü il
Hörmətli xanımlar və cənablar,
Mənim təşəbbüsümlə Azərbaycan ərazilərini silahlı işğal altında saxladığına görə Ermənistan nümayəndə heyətinə qarşı sanksiyalar tətbiq edilməsinə dair qətnamə layihəsi iyunun 17-si irəli sürüldü və dərc edildi. Qətnamə layihəsi AŞPA-nın 14 üzv dövlətini təmsil edən 58 deputat tərəfindən imzalandı.
Qətnamə layihəsiAŞPA-nın Rusiya nümayəndə heyətinə qarşı sanksiyaların tətbiq edilməsinə dair 10 aprel 2014-cü il tarixli 1990 (2014) saylı Qətnaməsini sitat gətirir və AŞPA-da eyni standarta hörmət edərək, Assambleyanı Ermənistan nümayəndə heyətinə eyni sanksiyaları tətbiq etməyə çağırır.
Daha əvvəl səmimi ümidimi ifadə etmişdim ki, AŞPA rəhbərliyi və AŞPA Katibliyiümumilikdə və xüsusilə təqdim olunmuş qətnamə layihəsi ilə bağlı Azərbaycana münasibətdə obyektivlik nümayiş etdirəcək.
Lakin Nazirlər Komitəsinin son iclasından öyrəndim ki, AŞPA Katibliyinin rəhbəri, Baş Katib cənab Saviçki qətnamə layihəsinə qarşı prosedur etirazı qaldırmaq istəyir. Katibliyin Qaydalara verdiyi şərhə əsasən, sanksiyaları xatırladan qətnamə layihəsində mandat məsələsinə istinad edilməlidir.
Bu səhvdir, sanksiyaların yalnız mandatların sual altına qoyulmasına əsaslanan məruzə əsasında tətbiq edilə bilməsi fikri doğru deyil. Assambleyanın qərar verəcəyi təqdirdə istənilən məruzə sanksiyaların qəbul edilməsi ilə nəticələnə bilər, necə ki 2000-ci ildə Çeçenistan Respublikasındakı vəziyyətə dair məruzəyə düzəliş nəticəsində Rusiya nümayəndə heyəti üzərinə ilk dəfə sanksiyalar qoyulmuşdu.
Bu presedent rəhbərliyin daha əvvəl qeyd edilmiş şərhinin etibarsız olduğunu açıq-aydın sübut edir.
14 üzv dövləti təmsil edən 58 üzvün imzaladığı qətnamə layihəsi vaxtında və bütün şərtlərə və Qaydalara tam müvafiq irəli sürülmüş, təqdim və dərc edilmişdir. Qətnamə layihəsi artıq Assambleyanın rəsmi sənədidir.
İndi qətnamə layihəsi ilə bağlı iyunun 22-si Sədarət Komitəsinin rəyi və iyunun 27-i Büronun qərarı ilə başlayaraq, AŞPA-nın səlahiyyətli siyasi qurumları tərəfindən normal siyasi qərar verilməlidir. Bu müstəvidə təəssüf doğuran hal odur ki, Katiblik bu qətnamə layihəsininSədarət Komitəsinin gündəliyində nəzərdən keçirilməsini təxirə salmağın mümkünlüyü barədə düşünür. Qətnamə layihəsi Katibliyə iki həftə əvvəl göndərilib, bütün imzaların əsli isə bir həftə əvvəl təqdim edilib. İndi gündəlik qəflətən məşğuldur…?
AŞPA Katibliyinin rəhbəri eyni zamanda Nazirlər Komitəsinin iclasında qəti əminliyiniifadə etmişdir ki,qətnamə layihəsi yalnız Ermənistana dair cari monitorinq məruzəsinin hazırlanması məqsədilə Monitorinq Komitəsinə yönləndiriləcək.
Hər şeydən əvvəl hesab edirik ki, bu, sırf AŞPA-nın siyasi qurumlarının səlahiyyətindədir və rəhbərliyin açıq şəkildə və vaxtından əvvəl belə təklif səsləndirməsi qeyri-müvafiqdir.
İkincisi, rəhbərlik tərəfindən qətnamə layihəsinin Monitorinq Komitəsinə yönləndirilməsi təklifi bu sənədin faktiki olaraq Qaydalara müvafiqliyini qeyd-şərtsiz təsdiqləyir.
Lakin üçüncüsü, mən qətnamə layihəsinin müəllifi kimi, bütün Büro üzvlərindən sənədin(yeni və ayrıca) məruzə üçün Siyasi Komitəyə və ya Monitorinq Komitəsinə yönləndirilməsində təkid etmək istərdim. Hansısa sirli səbəblərə görə AŞPA-da heç vaxt Ermənistan tərəfindən Azərbaycan ərazilərinin qeyri-qanuni və silahlı işğalına dair açıq və hərtərəfli müzakirə mümkün olmamışdır. Ukrayna və Krıma gəldikdə, bu, bir neçə gün ərzində mümkün olmuşdu. Azərbaycan 22 ildir ki, AŞPA-da da bu şəffaf müzakirə ilə bağlı demokratik hüquqununhəyata keçirilməsini gözləyir, lakin yenidən və bir daha istənilən belə açıq və ədalətli müzakirənin qarşısını almaqvə nəticədə məhv etmək üçün hər növ – administrativ yaxud prosedur maneələr ortaya çıxır.
Bununla bərabər, hamınızı Azərbaycan ərazilərini davamlı silahlı işğal altında saxladığına görə Ermənistana qarşı sanksiyaların tətbiq edilməsini tələb edən qətnamə layihəsinin müzakirələrdən kənarlaşdırılması istiqamətində ədalətsizliyin və ayrı-ayrı qüvvələrin korporativ maraqlarının Avropa Şurasının baza prinsiplərindən üstün tutulmasının qarşısını almağa çağırıram.
Hörmətlə,
Elxan Süleymanov,
Azərbaycanın AŞPA-da nümayəndə heyətinin üzvü