Erməni və ermənipərəst tarixşünaslıqda, həmçinin internet resurslarında Azərbaycanda erməni qırğınları və deportasiyaları haqqında yazıların dinamikası son zamanlar artmaqdadır. (7;8:9) Bu yazılarda 1905, 1918 və 1980-ci illərin sonları-90-cı illərin əvvəllərində (Sumqayıt (1988, fevral), Bakı (1990-cı il yanvar), Çaykənd (1991, aprel-may) və s.) Azərbaycanda üç erməni qırğını haqqında iddia irəli sürülür.
İşğalaqədərki hərbi-siyasi vəziyyət
Azərbaycan ərazilərinin parçalanma tarixini I Pyotrun 1722-ci il iyunun 18-də başladığı Xəzərsahili bölgələrə yürüşündən başladığınl hesab etmək olar. I Pyotru bu ekspansionist yürüşə ruhlandıran ən başlıca faktorlardan biri həmin dövrdə Azərbaycanın da daxil olduğu Səfəvi dövlətini dərin siyasi və idarəçilik böhranının bürüməsi olmuşdur.
Ermənilərin Yaxın Şərq və Qafqaz bölgələrində milli-siyasi qüvvə kimi siyasət səhnəsinə çıxmasının tarixi XIX əsrin əvvəllərindən – Rusiya-İran və Rusiya-Türkiyə müharibələrinin nəticələri olaraq 1813, 1828, 1829-cu illər Gülüstan, Türkmənçay və Adrianapol müqavilələri ilə başlayır. Bu müqavilələr əsasında Azərbaycan, Gürcüstan və Türkiyənin tarixi ərazilərinin bölünməsi, ermənilərin İrandan və Türkiyədən əzəli Azərbaycan (13 xanlığın ərazisi) və Gürcüstan (Axaltsix və Axalkalaki) torpaqlarına köçürülməsi erməni əhalisinin həyatında əsaslı iz qoydu. Yeni tarixi şərtlər, həmçinin istər Osmanlı Türkiyəsi, istərsə də Rusiya İmperiyasında erməni əhalisinin nisbətən üstün və qabaqcıl vəziyyəti, er-məni milli şüurunda yüz illərlə bəslənən öz müstəqil dövlətçiliyini yaratmaq ide-yasını artıq yetişməkdə olan erməni millətçiliyinin siyasi devizinə çevirdi. “Böyük Ermənistan” onun “yaradıcılarının” planlarına görə Osmanlı Türkiyəsinin və Rusiya İmperiyasının (Qafqazın – Azərbaycanın və Gürcüstanın) böyük ərazilərini əhatə etməli idi. Bu isə hakimiyyətlə öz separatçı niyyətlərini bəyan etmiş erməni əhalisi arasında artıq müəyyən münasibətlərin başlanmasını şərtləndirirdi.
Bu gün Respublika günü kimi qeyd etdiyimiz 28 May, 1918-ci ildə Müsəlman Şərqində ilk respublika olan Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin yaradılmasının ildönümüdür.
Ermənilərin Qafqazın avtoxton sakinləri olmaması ideyası artıq elmi dairələrin çoxu tərəfindən birmənalı qəbul edilir.
Uorren Baffetin 82,5 milyard dolları var. Bu qədər pulu olan adamın dediyi hər sözə əməl etməmək olar, amma qulaq asmaq lazımdır. Həm də ona görə ki, Baffetin sözləri müstəqil araşdırma mərkəzlərinin proqnozları ilə üst-üstə düşür.
1918-ci il fevralın 23-də Cənubi Qafqazın ali hakimiyyət orqanı- Zaqafqaziya Seymi yaradıldı. Lakin Seymin tərkibinə daxil olan Azərbaycan, gürcü və erməni fraksiyaları arasında daxili və xarici siyasətin əsas məsələlərinə münasibətdə ciddi fikir ixtilaflarının olduğu aşkara çıxdı.
Kərkicahan qəsəbəsində yerləşirdi. Sahəsi 1050 kv. metr olan, muzeyin binası Məhəmmədhəsən xanın mülkü olmuşdur.
Sən qədər yox mənə heç özgə mehriban, Xanəgah.
Bilmişəm qoynunu hər dərdimə dərman, Xanəgah.
Sənin tək güllər ilə şanlı bir məkan Qubadır.
Hər gülün seyrinə dal, nəğməli dastan, Xanəgah.
Fevralın 24-də Bakı Kitab Mərkəzində yazıçı-publisist, Əməkdar jurnalist Fazil Güneyin “Qara qan” tarixi roman-trilogiyasının təqdimatı keçirilib.
