1905.az

  • Ermənilərin ‘gəliş’i
    • Xronika
    • Nota bene
    • Təhlil
    • Xəbər
  • Azərbaycanlıların soyqırımları
    • Xronika
    • Nota bene
    • Təhlil
    • Xəbər
  • Erməni dövləti
    • Xronika
    • Nota bene
    • Təhlil
    • Xəbər
  • Azərbaycanlıların deportasiyaları
    • Xronika
    • Nota bene
    • Təhlil
    • Xəbər
  • Ermənistanın Azərbaycana təcavüzü
    • Xronika
    • Nota bene
    • Təhlil
    • Xəbər
  • Atəşkəs davam edir…
    • Xronika
    • Nota bene
    • Təhlil
    • Xəbər
  • Azərbaycanca
  • العربية
  • Հայերեն
  • English
  • Français
  • ქართული
  • Deutsch
  • فارسی
  • Русский
  • Español
  • Türkçe

XƏBƏR AXINI

  • BMT baş katibi Azərbaycan prezidentini təbrik edib
  • Əli Həsənov: ABŞ Dövlət Departamentinin Azərbaycandakı vəziyyətə münasibəti həmişəki kimi yenə də tendensioz xarakter daşıyır
  • AŞPA-da Azərbaycana qarşı korrupsiya iddiaları iflasa uğradı
  • Azərbaycan Prezidenti Heydər Əliyevin 31 mart Azərbaycanlıların Soyqırımı Günü münasibəti ilə Azərbaycan xalqına müraciəti – Bakı şəhəri, 27 mart 2003-cü il
  • Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyevin 31 mart – Azərbaycanlıların Soyqırımı günü münasibətilə Azərbaycan xalqına müraciəti – 27 mart 2002-ci il
  • Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyevin 31 mart – Azərbaycanlıların Soyqırımı günü münasibətilə Azərbaycan xalqına müraciəti – Bakı şəhəri, 29 mart 2000-ci il
  • 31 Mart – Azərbaycanlıların Soyqırımı günü münasibətilə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyevin Azərbaycan xalqına müraciəti – 30 mart 1999-cu il
  • Xocalı soyqırımının dördüncü ildönümü ilə əlaqədar Xocalı sakinlərinin bir qrupu ilə görüşdə Azərbaycan Prezidenti Heydər Əliyevin giriş sözü – Prezident sarayı, 24 fevral 1996-cı il
  • Xocalı soyqırımının dördüncü ildönümü ilə əlaqədar Xocalı sakinlərinin bir qrupu ilə görüşdə Azərbaycan Prezidenti Heydər Əliyevin giriş sözü – Prezident sarayı, 24 fevral 1996-cı il
  • Xocalı soyqırımının dördüncü ildönümü ilə əlaqədar Azərbaycan Prezidenti Heydər Əliyevin Azərbaycan xalqına müraciəti – 24 fevral 1996-cı il
  • Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyevin Xocalı soyqırımının üçüncü ildönümü ilə əlaqədar keçirilən mərasimdə çıxışı – Təzəpir məscidi, 26 fevral 1995-ci il
  • Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyevin Xocalı soyqırımının üçüncü ildönümü ilə əlaqədar Azərbaycan xalqına müraciəti – 25 fevral 1995-ci il
  • Xocalı soyqırımı qurbanlarının ailələrinə – 1 mart 1994-cü il

1905.az Kitabı

elkhan-suleymanov.az Şamaxının millət vəkili
Elxan Süleymanovun
fərdi veb saytı
  • Sənədlər
  • Xəritələr
  • Nəşrlər

Kitab rəfi

xocalı soyqırımı

Erməni etnosunun mənşəyi

19.10.2016

армянский этносErmənilerin mənşəyinin konkret bir ərazi ile bağlılığı hələ də qaranlıq qalır. Onları əslinde hər hansı bir irqə aid etmək də mümkün olmamışdır. Fransız mənşəli Qafqazşünas alim İ.Şopen haqlı olaraq yazırdı ki, «aydınlaşdırmaq çətindir ki, bizim ermənişünas alimlər nəyə əsasən özlərinə rəva biliblər ki, bütün hallarda haykanların və onların vətəni Hayastanın adını tamamile başqa xalqın adı ilə dəyişib tərcümə ediblər. Aydındır ki, Yafəs mənşəli, şimaldan gəlmə dağlı Armenlə, cənubdan gəlmə sami mənşəli haykanların (hayların) heç bir ümumi oxşarlığı yoxdur və ola da bilməz».

Ermənilərin etniki cəhətdən formalaşmasının və onların ilkin tarixi məskənlərinin məhz Kiçik Asiya sahəsində olması haqqında erməni tarixçiləri, akademikleri S.T.Yeremyan, K.V.Trever və bir çox başqa alimlər ciddi fikirlər söyləmişlər.
Qədim dünya tarixçilərindən Herodot, Evdoks ve başqaları protoermənilərin mənşəyinin frakiya-frigiya tayfaları ilə bağlı olduğunu qeyd edirlər. Tanınmış tarixçi-şərqşünas İ.M.Dyakonov bununla əlaqədar olaraq qeyd edirdi ki, «nə qədər ki, qədim erməni dili ərməniyə yaylasının avtoxton xalqlarının dillərilə qohum deyildir… aydındır ki, o, buraya kənardan gətirilmişdir… protoermənilər bu əyalətə (ərməniye yaylası erməni müəlliflərinin uydurduqları bir terimindir —A.M.) bizim eradan evvəl VII ve VI əsrlər arasında gəlmişlər… Qədim erməni xalqı ilkin olaraq yuxarı Ferat vadisində bərqərar olmuşdur…» .

Beləliklə, bu alim də ermənilərin əcdadlarının Kiçik Asiyaya gəlmə olduqlarını təsdiq edir .
Erməni tarixçiləri öz xalqlarının avtoxton – əslən yerli olmasını, yəni ermənilərin əcdadlarının qədimdən Ön Asiyada yaşamalarını sübut etmək üçün dəridən-qabıqdan çıxırlar. Sovet alimlərinin kollektiv əsəri olan «Qədim dünya tarixi»ndə açıq-aydın yazılır ki, «ermənilərin bu yaylanın avtoxtonları olması barədə  son vaxtlar yayılmış fikri bir sıra səbəblərə görə əsaslı saymaq olmaz» . Daha sonra kitabda bu fikir elmi cəhətdən tam əsaslandırılmışdır.
Məlum olduğu kimi, e.ə. VII əsrə aid Urartu dilində yazılmış mənbədə Kiçik Asiyanın şərqində, Dəclə və Fərat çaylarının yuxarı axarları boyunu əhatə edən ərazi, yəni indiki Türkiyə ərazisinin şərqində kiçik bir əyalət Arme adlandırılır. E.ə. VII-VI əsrlər arasında Balkanlardan gəlmiş friq tayfalarının bir qolu olan ermənilərdən əvvəl bu əyalətdə yaşayan əhali hurri ve luviya dillərində danışmışdır. Maraqlıdır ki, Əhəməni hökmdarı Kserksin hərbi yürüşündə ermənilər ile friqler bir bayraq altında, alordlar ve saspeyrler isə başqa bayraq altında durmuşlar.
Bu bir həqiqətdir ki, gəlme vəhşi tayfalar, o cümlədən ermənilər burada özlərindən yüksək mədəniyyətə malik olan aborigen xalqların mədəniyyətinin müxtəlif ünsürlərini mənimsəyərək özününküləşdirmişdilər. Bu fikri erməni yazıçısı və alimi Nalbəndyan da təsdiq edərək yazırdi ki, «erməni xalqı Dəclə ve Fərat çaylarının yuxarı axarları boylarına söykənən ərazilərdə bərqərar olmuşdu. Bu ərazilərin aborigenleri ise (hetler, hurriler, urartulular) yüksək inkişaf etmiş xalqlar idi» .

Başqa bir erməni müellifi Kapançyan bu fikri inkişaf etdirərək belə bir qənaətə gəlir ki, «Makedoniyali İskəndərin yürüşünün (e.e. 323-cü ilde) iştirakçılarının fikrincə, guya arqonavt Armenin adi ilə adlandırılmış Ərməniyə yalnız Fəratın yuxarı axarları boyunda, Armenosun silahdaşlarının ilk dəfə məskunlaşdıqları yerdə idi. Akilisena əyaləti bu Ərməniyəyə söykənsə də, M.İskəndər dövründən Kiçik Ərməniyə adlandırılmağa başlamış ve bu da ermənilərin ilkin vətəninin Kiçik Ərməniyə olduğunu təsdiq edir».

Roma yazıçısı Plini yazırdı ki, Fərat «Karanitisdə, Böyük Ərməniyənin prefekturasından başlanır» .
Musa Xorenli yazırdı ki, «Armenak Van gölü etrafından şimal-şərqə gələrək uca dağlarla əhatə olunmuş ve qərb tərəfdən axıb gələn hay-küylü çaylarla suvarılan geniş düzənlikdə məskunlaşdı». Sonralar ermənilər «Armenak» sözünü şəxs adı kimi təqdim etsələr də, əslində o, armanok, başqa sözlə arman tayfası anlamındadır.

Tədqiqatçıların gümanına görə, friq tayfalarının bir qolu olan indiki ermənilər Arme ve sonralar Hayasa adlandırılan əyalətlərə gəlib orada məskunlaşmışdılar. Sami (semit) dillərində danışan ve Mesopotamiyanın şimalında yaşayan arameyler Arme əyalətində yaşayanlara oranın adı ile «Armina», hurri dilli urartulular isə «Armini» deyirdilər. Bu ad etnik mənsubiyyət bildirmir.

İndiki ermənilərin ulu babalarının məskənləri hesab edilən Şərqi Anadoludakı Hayas ve ermən vilayətlərində qədim zamanlardan, yəni çağdaş ermənilərə ad qoyulmamışdan əvvəl Balkan yarımadasından köçüb gəlmiş hayların törəmələrilə yanaşı, çoxsaylı avtoxton etnoslar — het, hurri, urartu xalqları, həmçinin e.ə. I minilliyin birinci yarısında Cənub-Şərqi Avropadan gələrək buralarda məskunlaşmış türkdilli kimmer (kəmərli), skif, sak ve başqa tayfalar da yaşayırdılar. Sonralar Şərqi Anadoluda yaşayan iri tayfalardan biri, başqa xalqlar tərəfindən «ermənilər» adlandırılmışdır. Ermənilərin bu adı etnonim kimi qəbul etməmələrinin və inadkarlıqla «hay» etnoniminden ayrılmaq istəməmələrinin əsas səbəbi isə hay xalqının bu ərazilərdə köklü, qədim əlaqələrinin olmaması və bu tayfanın nə vaxtsa Balkan yarımadasından köçərək bu torpaqlarda məskunlaşması, özlerini başqa millətlərə daha üstün toplum kimi, təqdim etmələri
idi.
Hay xalqı heç vaxt Şərqi Anadolu regionunda əhalinin əksəriyyətini təşkil etməmişdir. Sonralar erməni müəllifləri tərəfîndən Ermənistan yaylası adlandırılan bütün Şərqi Anadolunun yerli əhalisi orada qədimlərdən yaşamış het, hurri, urartu və türk tayfalarının nəsilləri sayıla bilər.
«Armini» sözü coğrafi ədəbiyyatda Şərqi Anadoluda «Erməni yaylası» kimi işlənməkdədir. Lakin «Armini» adı qədim yunanlara keçdikdən sonra «Armeniya» formasını kəsb etmişdir. Sonralar Avropa dillərinə də yayılan bu termin həmin dillərdə «hay» adlananlar üçün etnik ada çevrilmişdir. Görkəmli rus tarixçisi Dyakonov yazırdı ki, «haylar heç vaxt özlərinə «erməni» deməmişler».
Fransız mənşeli rus tedqiqatçısı İ.Şopen erməni-hayların mənşəyindən bəhs edərək belə bir nəticəyə gəlmişdir ki, «ermənilərdən, parsuqlardan, haykanlardan və yəhudilərdən yeni, qarışıq bir xalq əmələ gəldi ki, o, nəinki öz tipik müstəqilliyini, hətta özünün həqiqi (doğma) adını da itirdi» . Erməni alimi Manuk Abeqyan bu fikri daha da inkişaf etdirərək ermənilərin dumanlı keçmişi haqqında belə bir nəticəyə gəlmişdir: «Erməni xalqının mənşəyi nədir, onlar necə və nə vaxt, haradan və hansı yollarla bu yerlere gəlmişlər, erməni olmamışdan əvvəl və sonra hansı tayfalarla əlaqədar olmuşlar, onların dilinə və etniki tərkibinə kim necə təsir göstərib?

Bizim əlimizdə bu məsələləri təsdiq edən mötəbər və dəqiq dəlillər yoxdur» .
Ermənilərin mənşəyi olduqca müəmmalıdır və az öyrənilmişdir. Tanınmış rus tədqiqatçısı Veliçko da belə bir qənaətə gəlmişdir ki, «…əvvəlcə Babil əsarəti zamanı, sonra isə Yerusəlimin dağıdılmasından beri yehudilerin böyük bir kütləsi onlarla qarışmışdır» . Təsadüfi deyil ki, yəhudilərin də bir hissəsi haylaşaraq «zok» adını almışdılar.

Atamoğlan Məmmədli “Ermənilərin gerçək tarixindən”,

Bakı-2008

Tweet
1905.az

Oxşar yazılar

1. Qafqazda erməni dövlətinin yaranması 2. “Erməni məsələsi”nə dair faktlarla zəngin kitab MEK-ə daxil olub 3. Erməni dövləti necə yarandı? 4. “İrəvan vilayəti” və İrəvan quberniyasının yaradılması 5. Ermənilər “erməni dövləti” haqqında 6. Ermənilər XIX əsrin sonlarında kilsələrinin güclü dəstəyi ilə terrora başladılar və qanlı hadisələr törətdilər

azərbaycan xalq cümhuriyyəti - 100

Kvartet

QONDARMA SOYQIRIMIN NÖVBƏTİ “AD GÜNÜ” VƏ BİLDİKLƏRİMİZ

SERİALLARIMIZ

DIASPOR MEDIADA

“Çek-ap”

SOYQIRIM: 1918-2018

avciya
avciya.az Azərbaycanda Vətəndaş Cəmi̇yyəti̇ni̇n İnki̇şafina Yardim Assosi̇asi̇yası

Müsahibə

Cəbi Bəhramov

“Dağlıq Qarabağ məsələsi yalnız 1988-ci ildə qalxmamışdı”

Nigar Gözəlova

“Sübut və dəlillərlə danışanda ermənilərin çığır-bağır salmaqdan özgə yolları qalmır”

Jalə Mütəllimova

“Məişət səviyyəsinə endirdiyimiz publika ilə biz heç yerə gedə bilməyəcəyik.”

Musa Qasımlı

“1918-ci ildə Bakıda azərbaycanlı əhalinin dörddə bir hissəsi öldürülüb”

Firdovsiyyə Əhmədova

“Topçubaşov Bakı küçələrində gəzərək, qırğınların qarşısını almağa səy göstərirdi”.

Solmaz Rüstəmova Tohidi

“Azərbaycan Demokratik Respublikasının sovet işğalı ilə əlaqədar 1918-ci il qırğınları ilə bağlı siyasi qərar verməyə vaxtı çatmayıb”

Sütun

Fuad Babayev

Mübarizin arzusu

QUBANIN AĞ ALMASI

Ulu öndərin xeyir-duası ilə

WORLD OF TANKS

52 İLLİK 2 PROSESİN SONU 

Anar İsgəndərov

1918-ci ildə Şamaxı qəzasında həyata keçirilən soyqırımı

Kərim Şükürov

“Azərbaycanda erməni qırğınları və deportasiyaları” haqqında baxışların tənqidi təhlili

Şıxəli Əliyev

Erməni “soyqırımı”nın fotoşəkli 20 Yanvarda çəkilib?

İLYAS BABAYEV (1935-2017)

Tarixi Azərbaycan

Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti

1918-ci il fevralın 23-də Cənubi Qafqazın ali hakimiyyət orqanı- Zaqafqaziya Seymi yaradıldı. Lakin Seymin tərkibinə daxil olan Azərbaycan, gürcü və erməni fraksiyaları arasında daxili və xarici siyasətin əsas məsələlərinə münasibətdə ciddi fikir ixtilaflarının olduğu aşkara çıxdı.

Bizim sənətçi

RETROSPEKTİVA – Mübariz İbrahimovun obrazını mozaikada işləmək istəyən ƏMİRXAN MƏMMƏDVƏLİYEV

 – Əmirxan müəllim, neçə illərdir mozaika işi ilə məşğulsunuz…

–  Bu işlə 1976-cı ildən məşğulam. İlk işim də indiki “Azərbaycan” nəşriyyatının qarşısındakı tablo və böyründəki rəngli şüşədən vitraj olub.

Irs

Xocalıda məhv edilən həm də tarixi və mədəni abidələrimizdir

 

Bu ulu yurdda minilliklərin şahidləri, əsrlərin yadigarları da vandalizmin qurbanlarına çevrildi

 

Xocalı sözü nəinki bu ulu yurdun həsrətini çəkənlərin, hətta “dünyanın o başına kimi səpələnən” soydaşlarımızın dilinin əzbərinə, ağı-bayatısına çevrilib. Xocalı şəhəri Yuxarı Qarabağın dağlıq hissəsində, Kiçik Qafqazın Kirs və Qırxqız dağlarının qoynunda yerləşir.

Söz

Məmməd Araz – Ayağa dur, Azərbaycan!

Nə yatmısan, qoca vulkan, səninləyəm!
Ayağa dur, Azərbaycan, səninləyəm!
Səndən qeyri biz hər şeyi bölə billik!
Səndən qeyri biz hamımız ölə billik!

Infoqrafika

Xocalı 1992

az_infoqrafika-Xocali

Bukinist Mendel

Bir səfirin sərsəmləmələri

bukinist mendel foto

“Səfir Morqentaunun tarixçəsi. Erməni xalqının faciəsi” kitabı 2010-cu ildə Moskvada, “Sentopoliqraf” nəşriyyatında çap olunub. Kitab 1913-1916-cı illərdə Amerika Birləşmiş Ştatlarının Türkiyədəki səfiri olan Henri Motqentau tərəfindən qələmə alınıb. Xüsusi olaraq qeyd edək ki, Henri Morqentaunun qələmə aldığı kitabın əsil adı “Səfir Morqentaunun tarixçəsi”dir və “Erməni xalqının faciəsi” adının buraya əlavə edilməsi kitabın rus naşirlərinin təşəbbüsüdür. Elə həmin naşirlər tərəfindən də kitabın annotasiyasında nəşrdə Türkiyə imperiyasının şərq əyalətlərində yaşayan ermənilərin qırılmasının təsvir olunduğu vurğulanır. Halbuki 319 səhifəlik kitabın yalnız onda bir hissəsi ermənilərlə bağlı məsələlərə həsr olunub.

Wallpaper

Kəlbəcər rayonu, Tağlıdaş körpüsü

+++az_oboy_Kəlbəcər rayonu_Tağlıdaş körpüsü

Studio Analitik qrupu Diskussiya klubu Kitabı Səyyar qalereya

© 2018 1905.az | Bütün hüquqlar qorunur.

1905.az STUDIO
  • Azərbaycanlıların soyqırımları
  • Ermənistanın Azərbaycana təcavüzü
  • Atəşkəs davam edir…
  • Erməni dövləti
  • Azərbaycanlıların deportasiyaları
  • Bizim sənətçi
  • Bukinist Mendel
  • Bizim Tarix
  • Irs
  • Wallpaper
  • Infoqrafika
  • Dəyirmi masa
  • Sütun
  • müsahibələr
  • Foto