
Qafqazın XIX yüzilliyin əvvəllərində xarici dövlətlərin rəqabət və müharibə meydanına çevrilməsi Rusiya imperiyasının birbaşa hərbi müdaxiləsi ilə müşayiət olundu. Dini və etnik amillərdən ənənəvi vasitə kimi istifadə olunması bu prosesdə də istisna deyildi.
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövründə Ermənistanın kəşfiyyat və əks-kəşfiyyat orqanlarının Azərbaycan əleyhinə göstərdiyi fəaliyyət ayrıca araşdırma mövzusu kimi indiyədək elmi tədqiqat dövriyyəsinə cəlb edilməmişdir.
Nuh peyğəmbərin erməni olması, Nuhun gəmisinin qalıqlarının isə guya “Ararat” dağında tapılması, Azıx mağarasında tapılan çənə sümüyünün erməni qadınına aid olması və s. bu kimi iddialardan sonra ermənilər yenə də öz sərsəm və sarkazm doğuran iddiaları ilə dünya ictimaiyyətini şoka salmaqda davam edirlər.
..İrəvan şəhəri təkcə şərq mənbələrində deyil, eyni zamanda orta əsr rus arxivlərində çox zaman “Rəvan” adlandırılırdı. Bu da təsadüf deyildi.