Qafqaz təkcə özünün relyefinin və iqliminin rəngarəngliyi ilə deyil, həm də etnik və dil tərkibinin mürəkkəbliyi ilə seçilir. Bu regionda 50-dən artıq xalq və etnik qrup yaşayır. Qafqazda həm Hind-Avropa dilli, həm Qafqazdilli, həm də Altay dil ailəsinə daxil olan xalqlar yaşayır.
…1905-ci ilin əvvəlində, elə ki Rusiyada inqilabi hərəkatın dalğaları daha da yüksəldi, “Daşnaksütyun”un liderləri partiyanın bütün yerli təşkilatları üçün yeni konkret proqram tərtib etməyin zəruriliyini başa düşdülər.
İ.Stalinin V.Leninə teleqramı
Məlum tarixi həqiqətdir ki, Cənubi Qafqaz ərazisində heç zaman Ermənistan deyilən dövlət olmamışdır. 1917-ci ilin fevralında Rusiyada baş verən burjua-demokratik inqilabından sonra imperiya dağılmış və onun keçmiş ərazilərində yaşayan bir sıra xalqlar öz müqəddəratlarını təyin etmək hüququ əldə etmişlər.
Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının (AMEA) Tarix İnstitutunda aparılmış tədqiqatlar nəticəsində sübut edilib ki, 1918-ci ilə qədər Cənubi Qafqazda heç zaman erməni dövləti olmayıb.
Bunu Trend-ə AMEA Tarix İnstitutunun direktoru Yaqub Mahmudov deyib.